ÜRETİM

Teknelerde Tatlı Su, Atık Su ve Yakıt Depoları

Denizlerimizde dolaşan ve dolaşmaya hazırlanan, mavi yolculuk yapan yelkenli, gulet, motoryat ve Megayatların tümü içinde yaşayan ya da yaşaması planlanan kişi sayısına orantılı bir şekilde rezerv Tatlı su ve atık su, ayrıca motor güçlerine orantılı yakıt depolamak gibi bir zorunluluğa sahiptir. 

Bu zamana kadar tüm küçük tonajlı teknelerde bu depolar çeşitli materyallerden özellikle de galvanizli sac, krom nikelli sac Veya polyesterden yapılmış ya da yapılmaktadır. Bu materyallerden özellikle metal olanları paslanma ve elektrolize olmaya Karşı yüksek direnç gösterememekte olup ömürleri 6-7 ay kadar kısa zamandan en fazla 4-5 yılla sınırlı kalmaktadır. İşte asıl sorun da bundan sonra başlamaktadır. Bilindiği gibi bu depolar teknelerimizin en ulaşılmadık yerlerinden yararlanmak amacıyla oralara konuşlandırılmışlardır. Bazı teknelerde bütün kabin sökülüp depoya ulaşıldığı çok olmuştur. Çürümüş paslanmış, akıtan bir deponun yerinden çıkarılması için kimi zaman büyük ahşap işçiliği ve tadilatı bile gerekmektedir. Eskiyen paslanan ve delinen depoların sintinelerde yarattığı sorunları saymak, hatırlatmak ve düşündürmek bile istemeyiz. Yine bu depoların çıkarılması sırasında zorunlu olarak kullanılacak kesici araç ve gereçlerin güvenlik açısından yaratacağı sorunlar da oldukça önemli bir yer işgal etmektedir. Gereken önlemler alınmamış ise tatsız sonuçlar da yaşanmaktadır. 

Bütün bu sorunları kaldıracak olan HDPE (High Density Polyethylen) günlük yaşamımızda kısaca plastik adıyla tanıdığımız malzemeden yapılan depolar artık sintinelerimizde yaşadığımız bütün bu sorunlara çare olmaktadır.
Peki, nedir bu malzemenin özelliği? 
Malzemenin ömrü (doğadaki yok olma süreci 250 yıl olmakla birlikte bu alandaki kullanım ömrü 50 olarak telaffuz edilmektedir. Metallerde gördüğümüz korozyon hasarları ve elektroliz erimeleri, malzeme nötr olduğu için hiç yoktur. Özgül Ağırlığı 0,93 gr/cm3 olduğu için metal depoların 1/3 ağırlığına sahiptir. İçlerinde depoladıkları sıvının ağırlığı ile teknemizde yarattığı ağırlık kazancı tartışılmazdır. 50 x 50 x 50 cm ölçülerinde 3 mm kalınlıktaki krom yâda galvanizli sacdan imal edildiğinde 66 kg ağırlık oluştururken, HDPE den yapılmış bir depo 26 kg ağırlık oluşturmaktadır. Esnekliği ve kırılmazlığı da göz önüne alınırsa malzemenin üstünlüğü tartışılmaz. 
Birleştirme yöntemi ve güvenilirliği de aklımıza gelen sorulardan elbette. 
 

• Bütün birleştirmeler ektrüzyon kaynak metodu ile birleştirilmekte olup kaynak noktaları yüksek direnç göstermektedir.
• Yine malzemenin kuvvetli asitlere ve kimyasallara karşı gösterdiği yüksek dayanıklılık kimya tesislerinin vazgeçilmez malzemesi olmasına neden olmuştur. Bu nedenle teknelerde akü sandığı olarak da kullanılabilmektedir.
• Gıda tüzüğü şartlarına uygun olması -20 ila + 100 derece ısı aralığına sahip olması içme suyu depolanmasında, soğuk hava deposu ya da buzdolabı imalinde kullanılabilmektedir. Bu noktada akla tatlı su ve içme suyu depolarında oluşan yosun ve bakteriler gelmektedir. Bu depolar yosun ve bakteri oluşturur mu? Bilindiği gibi su, içinde mikroorganizmalar barındırır. Ve hangi şartlarda depolanırsa depolansın, süre gereğinden fazla olduğunda bulunduğu kapta yosun oluşumuna neden olur. Yosunu yapan depo değil suyun kendisidir. Her gün kullandığımız pet şişe suları içinde aynıdır. Bu nedenle depoladığımız sular uzun süre kullanılmayacak ise boşaltılmalı depo boş bekletilmelidir.
• Basınç ve ısı değişimlerinde ne gibi tepkimeler vermektedir? İçlerinde, hem deponun konstrüksiyonunu sağlamlaştırmak hem de içinde barındırdığı dinamik sıvının çalkantı gücünü sönümlendirmek için yeterli miktarda perde oluşturmak gerekmektedir. Bu perdeler deponun büyüklüğü ile orantılı bir şeklide olmalıdır. Perdeler aynı zamanda oluşan basınca karşı direnç oluşturmaktadır.

Teknemizde HDPE depo kullanmaya karar verdiysek nelere dikkat etmeliyiz. 

• Kaynak birleştirmelerinde çift yönlü uygulama var mı? Ektürüzyon kaynak metodu doğru uygulanmış mı?
• İçlerindeki perdeler yeterli miktarda ve doğru yerleştirilmiş mi?
• Basınç testinden geçirilmiş mi? (min.0,2 Bar)
• Uygun malzeme kalınlığı seçilmiş mi?
• Temizleme kapağı kolay açılıp kapanabilecek durumda mı? Sızdırmazlık özelliğine sahip contalama var mı?

Dikkat edilmesi gereken bu birkaç ama önemli ölçütten başarı ile geçmiş bir depo size en az 20 yıl sorunsuz hizmet etmeye hazırdır. 

Denizlerimiz bizimdir, doğayı ve çevreyi koruyalım. Yürüdüğümüz doğada sadece ayak izlerimiz, denizlerde de pervanemizin köpüğü kalsın.